Vrijwilligersrecht

Maar vrijwillige inzet is ook niet vrijblijvend, de organisatie rekent erop dat afspraken ook
nagekomen worden. Rechten en plichten heb je als vrijwilliger niet zomaar. Anders dan voor mensen
met betaald werk is er werkelijk weinig voor vrijwilligers geregeld. De rechten en plichten van
vrijwilligers zijn dan ook voornamelijk afhankelijk van de afspraken die ze met de organisatie maken.

Vrijwilligerscontract

Het is belangrijk dat je samen met de organisatie waarvoor je gaat werken afspraken maakt. Deze afspraken worden vastgelegd in een (vrijwilligers)contract. Hierin staan onder andere afspraken over: Het soort werkzaamheden wat je verricht (taken)

• Inwerktijd en begeleiding
• Werktijden en vakanties
• Inspraak en medezeggenschap
• Deskundigheidsbevordering
• Onkostenvergoedingen en verzekeringen

Soort werkzaamheden

Het is belangrijk dat je afspraken maakt over welke werkzaamheden je wel en welke je niet verricht. Anders kunnen er snel onduidelijkheden ontstaan en dit is voor alle partijen vervelend. Informeer ook of er nog mogelijkheden zijn voor tussentijdse verandering.

Inwerktijd en begeleiding

Een zorgvuldige inwerktijd is belangrijk. Het is van belang als je tijdens deze periode goed geïnformeerd wordt over de organisatie waar je werkt en wie er werkt. Zorg dat je tijdens, maar ook na de inwerktijd recht hebt op een vaste begeleiding. Maak afspraken over de aard en inhoud van de begeleiding en over de wijze waarop de inwerkperiode wordt afgesloten.

Werktijden en vakanties

Het is goed om duidelijke afspraken te maken over de werktijden en vakanties en wat te doen bij ziekte. Bij afspraken over werktijden moet je ook denken aan voorbereiding en afsluiting, begeleidingsgesprekken, reistijd en (verplichte) vergaderingen. Bij veel vrijwillige inzet is een opzegtermijn wenselijk om het werk goed af te kunnen ronden en over te dragen.

Inspraak en medezeggenschap

Wie nergens over mee kan praten, zal zich weinig betrokken voelen bij het reilen en zeilen van de organisatie. En wie niet weet waarom bepaalde afspraken zijn gemaakt, zal eerder geneigd zijn om ze opzij te leggen. Inspraak is een recht dat het werkplezier ten goede komt. De vraag is natuurlijk hoe ver inspraak moet gaan. Elke organisatie heeft haar eigen regels die vastgelegd zijn in de statuten en het huishoudelijk reglement. Deze kun je opvragen.

Deskundigheidsbevordering

Informeer welke scholingsmogelijkheden er zijn, zoals bijvoorbeeld trainingen, themabijeenkomsten en vakliteratuur.

Onkostenvergoeding

Het kan voorkomen dat je als vrijwilliger onkosten maakt voor de organisatie waarvoor je werkt.
Meestal vergoeden organisaties deze onkosten, maar zij zijn er niet toe verplicht. Maak dus duidelijke afspraken over welke onkosten (reiskosten en telefoonkosten bv.) wel en niet vergoed worden.
Er bestaat een Landelijke Regeling Onkostenvergoeding Vrijwilligers die inhoudt dat een organisatie tot € 1800,- per jaar onkostenvergoeding aan een vrijwilliger kan betalen, zonder dat één van de partijen problemen krijgt met de belastingdienst of uitkerende instantie. Het bedrag van € 1800,- moet wel verspreid worden over 12 maanden. Als een organisatie dit bedrag binnen een kortere periode wil uitbetalen, dan moet de organisatie hiervoor ontheffing aanvragen bij de belastingdienst.
Let op: als vrijwilliger kun je niet zonder meer aanspraak maken op dit bedrag van € 1800,-. Geen enkele organisatie is verplicht je dit bedrag te betalen. Meer informatie is te vinden op de website van de belastingdienst.

Verzekeringen

De gemeente Zuidplas heeft een vrijwilligersverzekering afgesloten, zodat alle inwoners van Zuidplas die vrijwilligerswerk doen, zijn verzekerd.
Ook vrijwilligers die een bestuurlijke functie hebben zijn voor bestuurlijke aansprakelijkheid verzekerd. Dit laatste neemt niet weg dat de besturen wel hun (statutaire) verantwoordelijkheid houden. Voor meer informatie over de vrijwilligersverzekering klik je hier. 

Vrijwillige inzet en uitkeringen

De vacatures op de vrijwilligersvacaturebank van Stichting ZO staan ingeschreven, voldoen aan de criteria voor vrijwillige inzet. Dit wil zeggen dat zij als 'echte' vrijwillige inzet worden aangemerkt. Toch raden wij je aan, als je een uitkering hebt, vóór aanvang aan je uitkeringsinstantie te melden, dat je vrijwillige inzet gaat doen en welke vrijwillige inzet het betreft. Het is namelijk ook nog individueel bepaald of je het werk mag verrichten, zonder gekort te worden op je uitkering.

Identiteitsbewijs vrijwilligers

Vrijwilligersorganisaties mogen in principe geen kopie van het identiteitsbewijs van een vrijwilliger vragen of eisen. Een uitzondering hierop zijn vrijwilligers die meer dan € 1800,- per jaar aan onkosten krijgen. Organisaties mogen wel bij een intake aan een vrijwilliger vragen zich te legitimeren, zodat ze weten dat ze ook daadwerkelijk met de juiste persoon te maken hebben. Organisaties mogen geen kopie van het identiteitsbewijs in bezit hebben. De vrijwilliger moet daar zelf ook alert op zijn en dus niet zijn of haar identiteitsbewijs afgeven. Een vrijwilliger moet wel zich te allen tijde kunnen identificeren, met een geldig identiteitsbewijs (geen kopie).